Alfabetyczny
wykaz imion wraz z krótkimi charakterystykami postaci żyjących i
działających w czasach starożytnego Egiptu. Lista w założeniu ma
zawierać imiona małżonek królewskich, książąt, urzędników
państwowych, wezyrów, nomarchów, architektów, pisarzy, artystów,
rzemieślników, żołnierzy i kapłanów.
Jednym słowem - wszystkie znane z imienia postaci, żyjące w
starożytnym Egipcie. Również indeks licznych imion wszystkich
władców, wraz z odnośnikami, ułatwiający wyszukiwanie na stronach
poświęconych dynastiom.
Rzetelne
wykonanie indeksu utrudnia znaczna dowolność w zapisie imion
własnych
dostępnych w publikacjach. Powodów takiego stanu rzeczy jest kilka.
I tak np. częstym źródłosłowem egipskich imion osób jest imię jakiegoś
boga - Amona (imn), Sobka
(sbk), Horusa
(Hr), Montu
(mnTw) itd. O ile zapis imienia boga w w
języku polskim w zasadzie nie podlega dyskusji, to jego transkrypcja
wewnątrz imienia postaci już bywa różna. Piszemy więc Amenhotep a
nie Amonhotep (imn-Htp), choć ta druga forma wydaje się być i logicznie
uzasadniona i transkrypcyjnie poprawna. Inne przykłady: Sebekhotep a
nie Sobekhotep
(sbk-Htp);
Mentuhotep a nie Montuhotep (mnTw-Htp);
Harsiese a nie Horsiese czy, poprawniej - Horsiiset
(Hr-sA-Ast).
W tym ostatnim przypadku rodzajnik et wskazujący na kobietę
(bogini Iset [Izyda]) usunięto z imienia męskiego. Inną sprawą jest
dowolny zapis boskiego imienia. Har zamiast Hor, Amen zamiast
Amon
czy Mentu zamiast Montu. Jak łatwo się domyślić, spowodowane to jest
brakiem samogłosek w staroegipskim języku pisanym. Dowolność zatem
byłaby nawet uzasadniona, jednakże brak jednolitości sprawia wiele
kłopotu, choćby w wyszukiwaniu konkretnego imienia w alfabetycznej
liście słownikowej. Niech by już był Harsiese, ale wszędzie.
Niestety, raz mamy Harsiese a raz Horsiese czy Horseise. Wszystko
zależy od popularyzacji w literaturze i mediach danego imienia. Jest
niepodważalny Ramzes (egipski Ramesisu -
ra-msi-sw) ale, z drugiej strony, mamy
Sahure, choć powinno
być - Sahura
(sAHw-ra). Oczywiście taka nieścisłość w końcówce imienia w
indeksach osobowych ma nieco mniejsze znaczenie (łatwiej znaleźć), niż na
jego początku. A więc popularność danej formy imienia odgrywa tutaj
zasadniczą rolę. Bywa też, że
jakieś imię jest równie popularne w dwóch wersjach będących nawzajem
przesuniętymi członami, np. Nebre
(nb-ra) i
Reneb
(ra-nb). Aby mieć pewność
całkowitą należy poszukać w wykazie zarówno pod literą N, jak i pod R. W tym
przypadku tłumaczenie imienia Re Jest Panem (Reneb) lub Pan, Re
(Nebre) może przemawiać za jedną lub drugą formą. Dodatkowo należy
uwzględnić zapis w hieroglifach, gdzie imię boga zawsze umieszczano
na początku. Na koniec jedna uwaga o greckich formach egipskich
imion. O ile Amenofis nie jest już tak popularny jak Amenhotep
(imn-Htp), to
Totmes (Tothmes, Thotmes) czy Tutmosis (Thuthmosis, Tutmozis) jest
wciąż bardziej znany niż jego egipska forma - Dżehutimes
(DHwti-msi). I znów
powodem jest większe spopularyzowane, tym razem przez Greków, imienia
egipskiego boga Dżehuti
(DHwti),
po grecku - Tot (Hermes
Trismegistos). Ostatnia kwestia - błędy. Niedopuszczalnym jest
pisanie imienia jednego z najbardziej znanych faraonów - Tutanhamon,
bądź Tutenchamon! Żródłosłowem jest tu życie - anch -
anx
(a nie ench czy anh). Zapamiętajmy więc - polski zapis imienia tego
młodego władcy jest zawsze Tutanchamon
(twt-anx-imn).
Inną kwestią są błędy tłumaczy w publikacjach tłumaczonych na polski
z języków francuskiego, niemieckiego czy angielskiego. Spotyka się
więc takie dziwolągi jak Setiah, Tuju czy Wenis, choć powinno być
Seczah, Czuju i Unis. Bywa że te nagminnie błędnie
tłumaczone na polski imiona własne zdobyły sobie już obywatelstwo w
naszym języku, jak choćby Chaemwaset. Choć poprawniej zapisalibyśmy
Chaemuaset.
Tak
więc od korzystających z niniejszego indeksu wymagana jest pewna
znajomość przedmiotu, to samo z resztą dotyczy pozostałych stron.
Witryna niniejsza jest po prostu przeznaczona dla osób nie tylko
zainteresowanych Egiptem starożytnym, ale również choć trochę zorientowanych w
temacie. Indeks jest w budowie i na dobrą sprawę w takim stanie
pozostanie zawsze, bowiem imion będzie przybywać każdego dnia i
trudno taki proces zakończyć.