Ugruntowana
w Okresie Archaicznym władza królewska doprowadziła w początkach Starego Państwa
do wzrostu imperium staroegipskiego. Kolejność władców III dynastii, choć
bardzo prawdopodobna, nie jest do końca pewna. Na dobrą sprawę, tylko faraon
Dżeser-Neczerierchet jest nam stosunkowo dobrze znany.
Brak jednoznacznej oceny początków dynastii
wśród badaczy. Znane nam jest imię horusowe
sA znalezione na naczyniach
kamiennych z piramidy Dżesera. Imię to część badaczy (P.Kaplony, D.Wildung,
J.von Beckerath) przypisuje Sanachtowi, inni (W.Helck) uważają je za imię
horusowe Unega z II dynastii. Najzasadniejsza wydaje
się teoria J.Vercoutter'a utożsamiająca Horusa Sanachta z królem Nebką,
podważana jednak ostatnio przez G.Dreyera i M.Bauda. Z nim
również należy łączyć owe imię horusoweHr sA.
Niewątpliwie lista faraonów dynastii II-III nie jest jeszcze kompletna o czym
świadczyć może chociażby nieukończony zespół grobowy Gisr el-Mudir w zachodniej
Sakkarze, przypisywany przez N.Swelima królowi Sa. Tak czy inaczej przejęcie
władzy przez III dynastię nastąpiło, jak się wydaje, bez problemów.
Transkrypcja królewskiej tytulatury będzie
poprawnie widziana po
pobraniu i zainstalowaniu czcionki glyphtrl.ttf .
Papirus Turyński
podaje 19 lat panowania. Sądzi
się powszechnie że był starszym bratem Dżesera, a także jego szwagrem.
Żoną Nebki była córka Chasechemui i Nimaathapi - Initkaes. Niektórzy badacze sądzą, że Horus Sanacht i król Nebka to dwaj różni
faraonowie tej dynastii. Kamień z Palermo wspomina o budowie świątyni w 13
roku panowania, posągu Chasechemui w 16-tym roku oraz budowie statku w
18-tym. Zachowało się wiele odcisków pieczęci Nebki. Jako miejsce pochówku
przypisuje mu się ceglaną konstrukcję z murem okalającym w Abu Roasz lub,
zdaniem W.Helcka, niedokończony zespół grobowy na zachód od świątyni Dżesera.
Fragment reliefu z Wadi Maghara na Synaju. Piaskowiec. British
Museum.
Imię
Dżeser pojawia się dopiero w okresie XII dyn. Dziś jest on identyfikowany,
ponad wszelką wątpliwość, z Hor Neczererchetem, znanym z licznych
zabytków. Był synem (lub bratem) Chasechemui, mógł być też młodszym bratem
Sanachta (Vercoutter), lub nawet jego synem (Beckerath i Grimal). Wg
W.Helcka Dżeser stał się przez małżeństwo z Hetephernebti zięciem
Chasechemui. Na początku panowania rezydował w
okolicach Abydos, gdzie rozpoczął budowę grobowca w Bet Challaf. Potem
jednak przeniósł stolicę w okolice Memfis. W Sakkara jego wezyr i
architekt - Imhotep wybudował dla swego władcy pierwszą kamienną
monumentalna budowlę - piramidę schodkową. Prowadził wyprawy na Synaj,
a wg "steli głodu", skalnego napisu na wyspie Sehel, datowanego
na Okres Ptolemejski (Ptolemeusz V) a odnoszącego się do nieurodzaju panującego za III
dynastii, podbił Nubię, lub jej część.
Papirus Turyński podaje 19 lat i 1 miesiąc panowania Dżesera, Manethon
- 29 lat.
Papirus Turyński
przypisuje mu 6 lat panowania.
Jego imię widnieje na dwóch reliefach na skale w Wadi Maghara, na Synaju.
Tekst na tabliczce z kości słoniowej, pochodzącej z okręgu piramidy
Sechemcheta, zawiera imię różnie odczytywane przez różnych badaczy.
N.Swelim uważa je za imię Nebti i odczytuje Dżeseti-anch, wg.
R.Stadelmanna jest to imię królowej Dżesernebti-anch, a W.Helck uważa je
za imię królowej Dżeseretnebti. Rozpoczął budowę tzw. "niedokończonej"
piramidy w Sakkara mającej ogromem
dorównywać budowli swego poprzednika - Dżesera. Po śmierci ubóstwiony a
świadectwa kultu Sechemcheta sięgają Epoki Późnej a nawet czasów
ptolemejskich.
Ruiny piramidy Sechemcheta w Sakkara
Relief z Wadi Maghara
Głęboki stromy wykop po stronie północnej
niedokończonej piramidy, prowadzi do wejścia.
a
'Hudżefa'
(b)
... ...
... ...
... ...
... ...
Hw-DfA (Tur.3.7)
, sDs (Aby.18)
Papirus Turyński
Hw-DfA
Hudżefa
Tablica z Abydos
sDs
Sedżes
W
Papirusie Turyńskim jest to błędna forma nieczytelnego imienia. Tablica z
Abydos zawiera formę Sedżes. Obie powstały z dopisku, że pierwotne
imiona królewskie określono jako zniszczone i nieczytelne.
Papirus Turyński
podaje 6 lat panowania.
Istnieje pogląd, że Hor Chaba i Neferkare to dwaj różni władcy tej
dynastii i że Chaba był tożsamy z Nebką, pierwszym władcą tej dynastii. W
1985 roku odkryto na Elefantynie odcisk pieczęci cylindrycznej Chaba.
Mógł być twórcą południowej piramidy w Zawijet el-Arian która, choć
nigdy nie ukończona, była prawdopodobnie miejscem pochówku władcy.
Papirus Turyński
podaje 24 lata (panowania ?).
Poza Tablicą z Sakkara wzmiankowany jest w papirusie z naukami Kagemni i
Ptahhotepa. W Muzeum Luwru znajduje się stela E25982 przedstawiająca
Hr qAi-HD...t
(Horus Kaihedżet) w towarzystwie boga Horusa, zdaniem
J.Vandiera imię horusowe oznaczające Ten z wielką białą koroną,
należy właśnie do króla Huni. Prawdopodobnie temu właśnie władcy należy przypisać siedem
małych piramid schodkowych w Abu Roasz,
Zawijet el-Maijtin,
Sinki, Nagada,
el-Kuhla, Edfu i na
Elefantynie, gdzie wzniósł również fortyfikacje,
o czym świadczą odnalezione zabytki, zawierające inskrypcje z jego
imieniem. Małżonka jego, królowa Meresanch
I była matką Snofru. W rządach wspierał go wezyr Kagemni. Miejsce pochówku - nieznane, być może
piramida w
Medum, przypisywana
jego synowi, faraonowi Snofru.